កាលពីថ្ងៃសៅរ៍កន្លងទៅនេះ ភ្នាក់ងារទិញលក់អចលនទ្រព្យ មេធាវី និងស្ថាបត្យករ បានលើកឡើងអំពីសារៈសំខាន់ក្នុងការអនុម័តច្បាប់សំណង់ថ្មី។
ច្បាប់ថ្មីដែលនឹងតម្រូវឲ្យការសាងសង់ទូទៅគោរពតាមស្តង់ដារ និងមានលក្ខណៈស្របតាមច្បាប់សំណង់ ដើម្បីឲ្យវិស័យសំណង់ដែលកំពុងរីកដុះដាលយ៉ាងគំហុក ស្ថិតក្រោមច្បាប់ថ្មីដែលនឹងផ្អែកតាមមូលដ្ឋានច្បាប់គ្រប់គ្រងដែនដី នគរូបនីយកម្ម និងសំណង់ឆ្នាំ ១៩៩៤ នោះ គឺអាចនឹងត្រូវបានអនុម័តនៅឆ្នាំនេះ។
សេចក្ដីព្រាង ច្បាប់ ដែលទើបនឹងបង្កើតឡើងថ្មីនេះ ត្រូវបានលើកយកមកពិភាក្សាដោយក្រសួងដែនដី នគរូបនីយកម្ម និងសំណង់ នៅក្នុងកម្មវិធី Global Alumni Convention 2016 ជាទីដែលក្រុមអ្នកធ្វើសេចក្ដីសម្រេចចិត្តរបស់រាជរដ្ឋាភិបាល និងបណ្តាវិស័យឯកជន បានផ្តល់ព័ត៌មានថ្មីៗលើប្រធានបទជាច្រើនទាក់ទងនឹងការលូតលាស់ផ្នែកសេដ្ឋកិច្ចរបស់ប្រទេសកម្ពុជា។
លោកបណ្ឌិត សុខ ស៊ីផាន់ណា ប្រធានសមាគមមេធាវីសុខស៊ីផាន់ណា និងជាទីប្រឹក្សារាជរដ្ឋាភិបាល បានថ្លែងថា សេចក្ដីព្រាងច្បាប់នេះ ដែលបានចាប់ផ្តើមកាលពី ២ឆ្នាំមុន ក្រោមការផ្តួចផ្តើមរបស់ក្រសួងរៀបចំដែនដី នគរូបនីយកម្ម និងសំណង់ (MLMPUPC) នោះ ត្រូវបានធ្វើឡើងយ៉ាងរហ័សដោយសារតែមានការព្រួយបារម្ភអំពីគុណភាពសំណង់របស់វិនិយោគិនបរទេស ដែលបានចូលមកដំណើរការគម្រោងសំណង់ធំៗនៅក្នុងព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា។
លោក សុខ ស៊ីផាន់ណា និយាយថា៖ «ជាការពិត វាមានបញ្ហាច្រើនណាស់អំពីបញ្ហាគុណភាពសំណង់ និងបញ្ហាវិនិយោគិន ដែលតម្រូវឲ្យមានច្បាប់ត្រឹមត្រូវសម្រាប់ការសាងសង់ ហើយនេះជាអ្វីដែលបានជំរុញឲ្យក្រសួងព្រាងច្បាប់ថ្មីនេះឡើង ប្រយោជន៍ឲ្យមានលក្ខណៈល្អប្រសើរជាងមុន ពីព្រោះថា គុណភាពអគារមានសារៈសំខាន់បំផុត»។
ដោយសារ តែពុំទាន់មានស្ថាប័នរាជរដ្ឋាភិបាលណាមួយសម្រាប់គ្រប់គ្រងលើស្តង់ដារវិស័យនេះ ដូចជា ACRA (Accounting and Corporate Regulatory Authority) របស់ប្រទេស សិង្ហបុរី នោះការចូលរួមរបស់លោក សុខ ស៊ីផាន់ណា នៅក្នុងការតាក់តែងច្បាប់នេះ បានបង្កើតនូវ «ច្បាប់សំណង់ដ៏ល្អ ហើយក៏មាននូវមាត្រាដ៏ថ្មីសន្លាងមួយទៀតសម្រាប់កិច្ចសន្យាសាងសង់ផងដែរ»។
លោក David Marshall សមាជិកក្រុមប្រឹក្សារបស់ CanCham កម្ពុជា បានសួរសំណួរលើដំណើរការនៃអនុវត្តច្បាប់នេះ ថាតើនឹងត្រូវធ្វើយ៉ាងណាសម្រាប់គម្រោងសំណង់ដែលបាននិងកំពុងសាងសង់ទៅហើយនោះ?
លោក David ថ្លែងថា៖ «ដើម្បីអនុវត្ត ច្បាប់នេះ អ្នកត្រូវការធនធានមនុស្សដែលមានជំនាញផ្នែកនេះគ្រប់គ្រាន់ ដើម្បីចេញប្រតិបត្តិការអនុវត្តច្បាប់នេះ»។
លោកចោទជាសំណួរថា ក្រៅពីជំនួយលើ ច្បាប់នេះ តើវិស័យសំណង់ឯកជននឹងបានយល់អំពីការវាយតម្លៃលើគុណភាពសំណង់ និងស្តង់ដារអគារច្បាស់លាស់ដូច ដែលច្បាប់បានដាក់ចេញដែរឬអត់?
សំណួររបស់លោក Marshall បានទាក់ទាញអ្នកចូលរួមផ្សេងទៀតដែលចង់ដឹងអំពីនីតិវិធីនៃការអនុវត្តច្បាប់នេះដើម្បីគ្រប់គ្រងគុណភាពសំណង់នាពេលបច្ចុប្បន្ននេះមុនពេលដែលច្បាប់នេះ ចូលជាធរមាន។
លោកបណ្ឌិត ស៊ីផាន់ណា ថ្លែងបន្ថែមថា៖ «យើងមានវិធីគ្រប់គ្រាន់ដើម្បីគ្រប់គ្រងវិស័យនេះ តាំងពីប្លង់អគារ រហូតដល់ក្រុមហ៊ុនសំណង់ និងការការពារសុវត្ថិភាពជាសាធារណៈផងដែរ។ នៅពេលដែលច្បាប់នេះចាប់ផ្តើមមានសុពលភាព យើងនឹងមានវិធីសាស្ត្រគ្រប់គ្រាន់ដើម្បីគ្រប់គ្រងនិងត្រួតពិនិត្យគុណភាពនៃអ្នកម៉ៅការឬអ្នកសាងសង់អគារនានា»។
បញ្ហា និងឧបសគ្គ ដែលអាចនឹងជួបប្រទះ ត្រូវបានលើកឡើងដាច់ដោយឡែកពីលោក Andre De Jong ដែលលោកពុំបានចូលរួមក្នុងមហាសន្និបាតនោះទេ ហើយលោកគឺជាសមាជិកក្រុមប្រឹក្សាភិបាល និងជាប្រធានគណៈកម្មាធិការសំណង់ និងអចលនទ្រព្យរបស់ EuroCham ហើយក៏ជានាយកគ្រប់គ្រងក្រុមហ៊ុន Robert Bosch (កម្ពុជា) ផងដែរ ហើយក៏ជាបុគ្គលដែលចូលរួមក្នុងសេចក្ដីព្រាងច្បាប់ថ្មីនាពេលបច្ចុប្បន្ននេះផងដែរ។
លោក De Jong ថ្លែងថា៖ «ច្បាប់ថ្មីនេះ នឹងក្លាយជាឧបសគ្គយ៉ាងចម្បងសម្រាប់កម្មករសំណង់ អ្នកម៉ៅការ និង វិនិយោគិន ដែលបាននឹងកំពុងដំណើរការដោយពុំអនុវត្តវិធីសាស្ត្រការពារសុវត្ថិភាពប្រចាំថ្ងៃ។ យើងនឹងត្រូវការពេលវេលាមួយរយៈទម្រាំតែពួកគេយល់អំពីផ្នត់គំនិតការពារសុវត្ថិភាពដែលបានចែងនៅក្នុងច្បាប់នេះ ដែលពួកគេគិតថា នឹងត្រូវចំណាយប្រាក់កាសច្រើនជាងមុន»។
លោកបន្ថែមថា៖ «មុននឹងដល់ពេលនោះ មន្ត្រីអាជ្ញាធរពាក់ព័ន្ធ នឹងកាន់តែមមាញឹកក្នុងការណែនាំដល់អ្នកពាក់ព័ន្ធនឹងវិស័យសំណង់នេះ និងដើម្បីឲ្យច្បាប់កាន់តែមានប្រសិទ្ធិភាព ហើយពួកគេក៏នឹងត្រូវការអ្នកជំនាញជាច្រើន ដើម្បីដើរពិនិត្យតាមតំបន់ផងដែរ»។
ខណៈការពិភាក្សាដ៏ក្តៅគគុកអំពីបញ្ហានេះនៅឯសន្និបាត យើងពុំទាន់ដឹងអំពីកាលបរិច្ឆេទជាក់លាក់ថា តើច្បាប់នេះនឹងត្រូវអនុម័តចេញថ្ងៃណានោះទេ។
លោក ស៊ីផាន់ណា បន្ថែមថា៖ «ក្រសួងរៀបចំដែនដី នគរូបនីយកម្ម និងសំណង់ នឹងជំរុញឲ្យច្បាប់សំណង់នេះ ទទួលបានការអនុម័តក្នុងឆ្នាំនេះ»។
ទោះបីជាយ៉ាងណា អគ្គនាយករងនៃអគ្គនាយកដ្ឋានរដ្ឋបាល នៃក្រសួងរៀបចំដែនដី នគរូបនីយកម្ម និងសំណង់ លោក សេង ឡូត បានថ្លែងថា ពុំទាន់មានកាលបរិច្ឆេទជាក់លាក់សម្រាប់ការអនុម័តច្បាប់សំណង់ថ្មីនេះនៅឡើយទេ ដោយលោកបន្ថែមថា វាកំពុងស្ថិតក្នុងដំណាក់ចុងក្រោយ និងការត្រួតពិនិត្យ មុននឹងត្រូវបញ្ជូនទៅឲ្យរដ្ឋសភាអនុម័ត។
លោក សេង ឡូត និយាយថា៖ «យើងកំពុងជំរុញការបញ្ចប់សេចក្ដីព្រាងច្បាប់នេះឲ្យចេញក្នុងពេលឆាប់ៗនេះ ហើយយើងគ្រោងនឹងដាក់អនុម័តនៅចុងឆ្នាំ ២០១៦ នេះ។ ប៉ុន្តែនៅមានការងារជាច្រើនទៀតកំពុងដំណើរការ ដើម្បីសម្រេចបានផែនការរបស់យើង»។
លោកបានពន្យល់ថា មុនមានសេចក្ដីព្រាងច្បាប់នេះ មានយន្តការផ្លូវច្បាប់ជាច្រើន ដែលមានចែងក្នុងច្បាប់គ្រប់គ្រងដែនដីទូទៅឆ្នាំ ១៩៩៤ ត្រូវបានដាក់ឲ្យប្រើប្រាស់ធ្វើជាមូលដ្ឋានសម្រាប់ឧស្សាហកម្មសំណង់នៅកម្ពុជា សម្រាប់វិស័យសំណង់នៅក្នុងព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា។
យន្តការទាំងនេះ មាននៅក្នុងឯកសារច្បាប់ដាច់ដោយឡែក សេចក្ដីណែនាំលក្ខណបច្ចេកទេស និងអនុក្រឹត្យ ដែលឯកសារទាំងអស់នេះ ទើបត្រូវបានដាក់ប្រមូលដាក់បញ្ចូលក្នុងសេចក្ដីព្រាងច្បាប់សំណង់ថ្មី។
លោក សេង ឡូត បន្ថែមថា៖ «សេចក្ដីព្រាងច្បាប់ដែលយើងកំពុងធ្វើនេះ មិនទាន់ត្រូវបានអនុម័តនៅឡើយទេ តែយើងមានឯកសារផ្លូវច្បាប់ជាមូលដ្ឋានសម្រាប់ក្រសួងរបស់យើងគ្រប់គ្រងវិស័យនេះ។ ច្បាប់ គឺធំជាងឯកសារច្បាប់ហើយចំណុចដ៏សំខាន់បំផុតរបស់ច្បាប់សំណង់ឆ្នាំ ១៩៩៤ ត្រូវបានប្រើសម្រាប់សេចក្ដីព្រាងច្បាប់នេះ ដែលមានចំណុចជាច្រើនត្រូវបានបន្ថែម និងកែប្រែថ្មី»។
ទោះបីជាយ៉ាងណា ការលើកឡើងអំពីវត្តមានច្បាប់សំណង់តាំងពីឆ្នាំ ១៩៩៤ នេះ ហាក់បីដូចជាមិនត្រូវបានអនុវត្តខ្ជាប់ខ្ជួនឡើយ ដោយសារកាលពី ២ខែកន្លងទៅនេះ លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន បានកោះហៅក្រសួងពាក់ព័ន្ធនឹងវិស័យអភិវឌ្ឍន៍ និងសំណង់ ទាំងអស់ ឲ្យលុបបំបាត់គម្រោងសាងសង់ខុសច្បាប់ទាំងអស់។
ទោះជាយ៉ាងណា លោក សេង ឡូត ក៏ពុំដឹងពីកាលបរិច្ឆេទជាក់លាក់នៃការអនុម័តច្បាប់នេះដែរ។
លោកថ្លែងបន្ថែមថា៖ «វាជាដំណើរការដ៏វែងនៃនីតិវិធីបង្កើតច្បាប់ ហើយយើងបានត្រឹមសង្ឃឹមថា វានឹងត្រូវបានអនុម័តនៅចុងឆ្នាំនេះ» រីឯការចាប់ផ្ដើមអនុវត្តច្បាប់នេះ ក៏មិនត្រូវបានគេកំណត់ឲ្យបានជាក់លាក់នៅឡើយដែរ៕
Hanamariya Halim
អត្ថបទដកស្រងពី ភ្នំពេញប៉ុស្តិ៍
